Vertebroplasti (VP) ve kifoplasti (KP), kırılmış omurga gövdesi içine, perkutan yöntemle polimetilmetakrilat (kemik çimentosu) enjeksiyonu yapılmasını tarif eder. Burada perkutan, cilde sadece iğnelerin ve ince tüplerin gireceği minik kesiler yaparak omurganın içine girmeyi kasteder. En sık omurganın semptomlu ve iyileşmeyen osteoporotik kırıklarına ve bazı omurga tümörlerine destek sağlaması amacıyla kullanılır.
Teknik
Vertebroplastide omurga içine kemik çimentosu doğrudan enjekte edilirken, kifoplastide önce kırık omurga içinde bir balon şişirilerek omurganın tekrar genişlemesi beklenir. Çimento daha sonra enjekte edilir. Böylece hem kemik yüksekliği tekrar restore edilmiş olur hem de çimentonun damar yada omurilik kanalına kaçma ihtimali azaltılmış olur.
Osteoporoz
Osteoporoz, yaş ile kemik mineral dansitesinin azalmasına bağlı kemik yoğunluğunun azalmasıdır. Osteoporotik kompresyon kırıkları omurganın ileri derecede kırılgan yapısına bağlı kırıklardır ve ileri yaşlarda oldukça sık görülmektedir. Osteoporotik hastalarda omurga kırıkları sıklıkla sert oturma gibi oldukça hafif travmaları takiben görülür. Bu kırıklar ciddi sırt ve bel ağrısına neden olabilecekleri için fiziksel aktiviteri kısıtlarlar. Bu kompresyon kırıkları zaman içinde ilerleme ve komşu omurgalarda da aksiyal yüklenme ile yeni kırıklar oluşmasına neden olabilirler.
Uygulandığı diğer hastalıklar
Vertebroplasti ve kifoplasti osteoporotik kırık dışında, omurganın çökme kırıklarında açık cerrahi teknikler ile beraber kullanılabilir. Tümöre bağlı omurgada gelişen çökme kırıklarında veya travma sonrası iyileşmeyen ve hastalarda şiddetli ağrı oluşturan çökme kırıklarında kullanılabilir. Hem lokal hem de genel anestezi ile bu tedavi uygulanabilir.
Riskler
Bu işlem genellikle düşük riskli ameliyatlardan sayılsa da bazı komplikasyonlar görülebilir. Kanama, enfeksiyon ve sinirlerin yaralanmasına bağlı nörolojik hasar gelişebilir. Nadiren çimentonun omurga kanalına kaçabilir. Bu vertebroplastide daha sık görülen bir komplikasyondur. Bu bazen klinik bulgu vermezken, bazen de ciddi omurilik ve sinir basısı yapabilir. Bu durumda açık ameliyata geçilmesi gerekebilir. Çimento çok nadiren toplardamarlar içine kaçıp akciğerleri tıkıyabilir (pulmoner emboli).
Kar zarar hesabı
Akut kompresyon kırıkları bazen çok ağrılı olabilirler ve yaşlı hastanın hareketini tamamen engelleyebilirler. Dünyadaki araştırmalar bu tekniğin ağrıyı hızlıca giderdiğini ve yaşlı hastanın hızlıca mobilize olmasını sağladığını göstermişlerdir. Bu sayede hastaların yaşam kaliteleri yükselmiş, ağrı için kullandıkları önemli ağrı kesicilerden kurtulmuşlardır. Özetle, vertebroplasti ve kifoplasti tıbbi tedaviye cevap vermeyen akut kompresyon kırıklarında etkili bir tedavi yöntemidir. Bu yöntemin kullanılmasına karar vermeden önce, olası komplikasyonlar göze alınarak, her hasta birey için risk / karlılık analizi yapılmalıdır.
