Siyatik sinir, alt 2 bel omuru (L4 ve L5) ve bel omurunun altındaki omurgadan (sakrum) çıkan sinir köklerinin dallarından oluşmuştur. Kaba etlerin arasından geçerek bacak ve diz arkasından ayağa kadar iner.
Siyatik terimi sıklıkla siyatik sinir boyunca ağrı yayılması olarak tanımlanır. Dolayısıyla bir hastalık değil, bazı hastalıkların bir bulgusu olarak karşımıza çıkar. Genellikle kaba etlerden başlayarak sağ ya da sol bacağın arkasından ya da yanından aşağıya doğru giden keskin, yakcı, derin bir ağrı olarak tanımlanır. Ağrı genellikle diz altına, ayağa kadar iner. Ağrıya uyuşukluk ya da iğnelenme de eşlik edebilir. Oturma ve ayağa kalkma çok ağrılı olabilir. Öksürme ve hapşurma ağrıyı arttırabilir.
Bel fıtığı: Siyatik ağrısına sebep olan en sık sebeplerden birisidir. Bel omurları arasından fıtıklaşan kıkırdağın, doğrudan siyatik siniri oluşturan sinir köklerine baskı yapması neticesinde oluşur. Ağrıdan başka uyuşukluk (his kaybı), kuvvetsizlik, karıncalanma oluşturabilir.
Belde dar kanal: Sıklıkla ileri yaşlarda görülür. Omurga içindeki omurilik kanalının daralması neticesinde sinir köklerinin kemik ve bağ dokusu tarafından sıkışmasına bağlı görülür. Ağrı genellikle pozisyona bağlıdır. Ayağa kalkma ve yürüme gibi aktivitelerde artar, otururken azalır.
Bel kayması: Bir omurun diğer omur üzerinde kayması olarak tarif edilir. Bu kayma neticesinde siyatik siniri oluşturan sinir kökleri sıkışıp siyatik ağrısına neden olabilir.
Travma: Siyatik ağrısı, belde siyatik siniri oluşturan sinir köklerine ya da doğrudan siyatik sinire trafik kazaları, spor yaralanmaları gibi dışarıdan uygulanan kuvvetler ile oluşan basınç neticesinde olabilir. Bazen bel omurlarındaki kırıklar da siniri ezebilir.
Priformis sendromu: Priformis kası, kaba etlerin derininde kalça kaslarındandır. Siyatik sinirin priformis kası altında sıkışması neticesinde olabilir. Kesin tanı koydurucu rontgen, MR gibi radyolojik bulgusu olmadığından tanısı zor olabilir.
Omurga tümörleri: İyi ya da kötü huylu anormal büyümelerdir. Nadir görülürler. Belde gelişen bir omurga tümörü sinir basısı yaparak siyatik ağrısına neden olabilir.
Omurga enfeksiyonu: Omurga etrafında gelişen bir enfeksiyon, iltihabi reaksiyon ya da bası etkisi ile siyatik ağrısına neden olabilir.
Öncelikle hasta şikayeti değerlendirilir ve hastalığın hikayesi sorgulanır. Ağrı nasıl başlamıştır, ne kadar şiddetlidir, geçirilmiş kaza yada yaralanma var mıdır gibi sorularla ağrının şekli tanınmaya çalışılır. Fizik muayene ile ağrının kaynağı ve sebebi araştırılır. Tanı aşamasında genellikle Manyetik Rezonans Görüntülenme (MRG), Bilgisayarlı Tomografi (BT) ve rontgen istenir.
Tanı kesinleştikten sonra hastalığa göre tedavi planlaması yapılır.
