Sırt omurgasındaki kemikler arasındaki kıkırdağın zamanla dejenere olması sonrası yırtılması ve aradakı jölemsi dokunun yırtıktan dışarı çıkarak sırttaki sinirlere ve omuriliğe bası yapması ile karakterize bir hastalıktır. Bel ve boyun fıtıklarına göre daha nadir görülse de, sırt omurga kanalı daha dar olduğu için, sinir ve omurilik basısı daha çok görülerek, hastalarda önemli şikayetler oluşturabilir.
Sırt fıtığında sırt ağrısı hemen her hastada vardır. Fıtığın yerine göre karın kasları ve bacaklarda güçsüzlük ve felç olabilir. Gövde ve bacaklarda duyu kayıpları, hissizlik ve uyuşukluklar, karıncalanmalar görülebilir. İdrar kaçırma ve büyük abdest tutamama görülebilir.
Hekim muayenesinden sonra, genellikle manyetik rezonans (MR) görüntüleme fıtığın görüntülenmesi için gerekir. Bilgisayarlı tomografi (BT) görüntüleme fıtığın kemiklerle ilişkisi ve kendisinin kemikleştiğini göstermek için gerekebilir. Rontgenler omurga haklkında değerli bilgiler verir.
Bel fıtığı tedavisi öncelikle kapsamlı bir değerlendirme ve tanı neticesinde planlanmalıdır. Yatak istirahati, ilaç tedavileri, korse tedavileri, fizyoterapi yöntemleri, enjeksiyonlar ve algolojik yöntemler ve cerrahi yöntemler kullanılmaktadır.
Osteopatik tedavide, dokulardaki hareket kısıtlılıklarının düzeltilmesi, dolaşımın düzenlenmesi ve sıvı akışının önündeki engellerin ortadan kaldırılması ile tedaviye elverişli ortamında oluşturulması hedeflenmektedir. Çevre dokuların gevşetilmesi, dolaşımın artırılması, eklem blokajlarının açılarak fıtığın iyileştirilmesi hedeflenmektedir.
Sırt kaslarındaki sertliği azaltmak ve hareket aralığını iyileştirmek, sırt kaslarını güçlendirmeyi içeren egzersiz programı uygulanır. Amaç, diskler ve sinir kökleri üzerindeki baskıyı azaltmaktır. Fizik tedavi de buz ve sıcak terapileri ile elektrik stimulasyonu ve ultrason gibi uygulamalar yapılmaktadır.
Enjeksiyonlar ve radyofrekans uygulamaları sırt fıtığında ağrıyı geçirici etkisi kısmen olabilir. Hastalık, omuriliğe bası yapıp felce sebep olabileceği için genellikle öncelikle cerrahi değerlendirme yapılır.
Torakal fıtık cerrahisi kompleks bir cerrahidir. Cerrahi planlaması yapmak için hastanın klinik ve radyolojik değerlendirmesi detaylı yapılır. Daha sonra cerrahi yönteme karar verilir. Sırt omurgasında omurilik olduğu için cerrahi esnasında omurilik etrafından dolaşılarak cerrahi planlaması yapılır. Bu yöntem ile yapılan birçok cerrahi teknikten biri seçilir.
Cerrahiye karar verirken fıtığın yerleşim yeri ve kalsifikasyonu (kireç içeriği) önemlidir. Fıtığın kalsifiye olması, kireçleşmesi (taşlaşması) anlamına gelir. Bu tip kalsifiye fıtıkları, özellikle omuriliğin tam önüne yerleştiyse çıkartmak için omurgaya önden (akciğer tarafından) yaklaşmak gerekir. Bunun için göğüs kefesi klasik yöntemlerle geniş olarak açılabilir ya da torakoskopik yöntem kullanılabilir.
Video-assisted thoracoscopic surgery (VATS), torakal (sırt) omurgasına önden yada yandan ulaşmak için göğüs kafesinin içinden geçerek, çok gelişmiş optik kameralar ve video ekranları kullanılarak yapılan bir cerrahidir. Bu tekniği göğüs cerrahları yıllardır akciğer ve görüs kafesi hastalıklarını tedavi etmekte kullanmışlardır. Bu yöntemle sırt fıtığında oldukça başarılı sonuçlar alınmaktadır. Sırt omurgasına minimal invazif, torakoskopik yaklaşımın avantajları, daha az doku diseksiyonu, daha az kan kaybı, daha az nedbe dokusu, kısa hastane yatışı, daha çabuk fonksiyonel iyileşme, daha kaliyeli yaşam, daha az göğüs kafesi ve yan ağrısı ve iyi kozmetik sonuçlardır.
Yumuşak ve özellikle de laterale (omurganın yan kısımlarına) yerleşen sırt fıtıkları, omurgaya mikroskop ile mikrocerrahi yaklaşımları ile sırt tarafından, fıtığın yan tarafındaki kemikler alınarak, omuriliğin yanından, etrafından dolaşılarak başarı ile çıkarılabilir.
